پنجم اسفند در ایران باستان
به تعبیری در دین زرتشت روز زن
است.
اگر در میدان اسطوره
های ایران و دین زرتشت، قلمرو مادی زندگیدر اختیار یلان نامور است، یلان زندگی معنوی بیشتر ایزدبانوهایی هستند که پرستش ایشانو توانی هایشان زیباترین برگ های غنایی ادب مزدیسنا را به خود اختصاص داده اند.
زرتشت پاک جاماسپ را برای پوروچیستا، جوانترین دختر خود به شوهری نام می زند، اما از اودرخواست می کند، پس از یک اندیشه گمارینیکو و با یاری خرد خویش، تکلیف خویش را روشن کند. و جاماسپ می گوید، پوروچیستا رابه دلگرمی به آیین رهبری می کند، تا از او پدرش و شوهرش و برزگران و آزادگان را خشنودیفراهم آید. آنگاه زرتشت به دختران در حال شوی گرفتن میفرماید:
سخنانی می گویم دختران شوی گزین را و شما{دوتن} را پند می دهم، با اندیشه و به درستی به خاطر بسپارید و با آیین خود دریابید وبه کار بندید: بر هر یک از شماست که در پرتو منش نیکو در {راه} اَشه از دیگری پیشیبگیرد. بی گمان، پاداش آنان نیکی است.”
این کهن ترین سند ایرانی است که در آن زنمخاطب قرار می گیرد، تا باشد که خوشکام شود!
شاید به دلیل مانندیِ زن از نظر باروریبه زمین است که زرتشت زن را چنین ارزشمند می شمرد و تبلیغ می کند: اینک زمین را، کهما را در برگرفته است، می ستاییم.
ای اهورامزدا!
ن را می ستاییم که از آنِ تو به شمارآیند …”
الهه آناهیتا اگر هم پیش زرتشت ایزدبانوییوالا بود، پس از زرتشت چهره ای متبلور و خواستنی می یابد و در اوستا در بخش آبان یشتبه زیبا ترین وجه ممکن در قالب یکی از دلکش ترین قصیده های ایرانی جلوه می کند. دراین قصیده آناهیتا زنی است زورمند و درخشان، سوار بر گردونه، لگام بر دست، روان درجستجوی نام آوری. با چهار اسب نیرومند و سفید و یک رنگ و یک نژاد… اسب های گردونۀ آناهیتارا اهورامزدا از باد و باران و تگرگ و ژاله آفریده است. او تخمۀ مردان را مشیمۀ نرا پاک می کند و به ن باردار شیر می بخشد. برای وی بر روی تخت بستری خوشبو و زیبا،با بالش های گسترده آماده است … او کمربند می بندد، تا سینه هایش ترکیبی زیبا بگیرندو اندامش حالتی خواستنی پیدا کند و به خواست اهورامزدا خدای بزرگ زرتشتیان به زمینمی آید تا دختران دم بخت و ن جوان از او کمک بخواهند. دختران و ن را، با فرشتهای از جنس خودشان محافظت می کند
درباره این سایت